Günlük Fikirler Yazılar

İlk Determinist Kimdir? Kültürlerin Çeşitliliğinden Gelen Bir Bakış Bir Antropoloğun Bakış Açısıyla Determinizmin Kökenleri Kültürlerin çeşitliliği, insanlık tarihinin temel taşlarını oluşturur. Bir antropolog olarak, dünya üzerindeki farklı toplulukların, inanışların ve ritüellerin nasıl şekillendiğini gözlemlemek, bu zengin mozaikleri birleştiren ortak paydalara ulaşmak heyecan verici bir yolculuktur. Her toplum, kimliklerini belirleyen, dünyaya bakış açılarını şekillendiren ve yaşama anlam katan kendi sembollerini ve ritüellerini yaratmıştır. Bu anlamda, determinist düşünce akımının ortaya çıkışı, insan topluluklarının nasıl düşündüğüne dair önemli ipuçları sunar. Determinizm, genellikle insanların kaderlerinin önceden belirlenmiş olduğuna inanılan bir felsefi yaklaşımdır. Ancak, bu yaklaşımın ilk temelleri sadece bireysel ya da psikolojik bir olgu…

Katile Ne Demek? İnsanlığın Karanlık Yüzünü Anlamaya Dair Bir Yolculuk Bazı kelimeler vardır ki, onları duyduğumuz anda içimizde bir sarsıntı hissederiz. “Katil” de onlardan biri. Bu kelimeyi duyduğumuzda aklımıza suç, ölüm, korku ve adalet gelir. Fakat gerçekten hiç düşündünüz mü, katile ne demek? Bu kelimenin ardında sadece bir suçun faili mi vardır, yoksa insan doğasının en karanlık yanlarını temsil eden daha derin anlamlar mı gizlidir? Gelin, bu kelimenin dünyasına birlikte dalalım; hem verilerle hem de gerçek hikâyelerle… — Katilin Sözlük Tanımından Fazlası Sözlük anlamıyla katil, bir başkasının hayatına kasten son veren kişiye denir. Ancak bu tanım, buzdağının sadece görünen yüzüdür.…

Çocuk Diye Neye Denir? Psikolojik Bir Mercekten İnsan Gelişimine Bakış Bir psikolog olarak bazen en basit soruların, insan zihninin en karmaşık katmanlarını açığa çıkardığını fark ederim. “Çocuk diye neye denir?” sorusu da bunlardan biridir. Duygusal, bilişsel ve sosyal gelişimin birleştiği bir dönemi anlatır ama aynı zamanda “insan olmanın başlangıcını” da sorgulatır. Çünkü çocukluk sadece yaşla ölçülen bir süreç değil; aynı zamanda insan benliğinin oluştuğu, kimliğin temellerinin atıldığı derin bir evredir. Bilişsel Boyut: Düşünmenin İnşası Çocuğun dünyayı algılayışı, yetişkinin mantıksal doğrularından çok uzaktır. Jean Piaget’nin bilişsel gelişim kuramına göre çocuk, dünyayı önce “duyusal-motor” deneyimlerle, sonra “sembolik düşünce”yle kavrar. Bu süreçte gerçek…

Kasımpatı Bahçeye Dikilir mi? Toplumsal Cinsiyet ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış Bahçeye adım attığınızda, toprakla kurduğunuz bağ yalnızca doğayla değil, aynı zamanda kendinizle ve toplumla kurduğunuz bağdır. Kasımpatı —halk arasında “ölü çiçeği” olarak da bilinen— bu bağın belki de en çarpıcı simgelerinden biridir. Çünkü onun hikâyesi sadece bir bitki yetiştirmekten ibaret değildir; toplumsal cinsiyet rollerinden empatiye, çeşitlilikten sosyal adalete kadar uzanan derin bir düşünme alanı sunar. Gelin, “Kasımpatı bahçeye dikilir mi?” sorusunu yalnızca botanik bir merak olarak değil, toplumu dönüştürebilecek bir davet olarak birlikte ele alalım. Doğanın Dengesinde Cinsiyet Rolleri: Toprakla Kadın ve Erkek Yaklaşımı Toprakla uğraşmak çoğu zaman…

TC Merkez Bankası Ortakları Kim? Bir Tarihsel Bakış ve Günümüzle Bağlantı Bir tarihçi olarak geçmişi anlamak, bugünün dinamiklerini kavrayabilmenin temel anahtarıdır. Çünkü geçmiş, sadece eski olaylardan ibaret değildir; her bir dönüm noktası, geleceği şekillendiren bir iz bırakır. Türkiye Cumhuriyeti’nin ekonomik yapısını incelediğimizde, bir parça tarihsel derinlik ve arka plan, günümüzün ekonomik ilişkilerini daha iyi anlamamıza yardımcı olur. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk ekonomisinin kalbinde yer alan ve ulusal para politikasını yönlendiren bir kurumdur. Ancak TCMB’nin sahipleri kimdir? Bu soruya yanıt verirken, geçmişin izlerini takip etmek, kurumun tarihsel gelişimini ve toplumsal dönüşümleri doğru bir şekilde değerlendirmemizi sağlayacaktır. TC Merkez Bankası’nın…

COOH Karboksil mi? (Erkekler Moleküle Bakar, Kadınlar Hayata!) Kimya dünyası bazen insan ilişkileri kadar karmaşık olabilir… Hele ki konu “COOH karboksil mi değil mi?” gibi bir soruyla başlarsa! 🧪 Cevap basit gibi görünür ama meseleye farklı açılardan bakınca ortaya ilginç sonuçlar çıkar. Ben de bugün, bir molekülün etrafında dönen bu tartışmayı hem bilimsel hem toplumsal bir pencereden ele almak istiyorum. Hazırsanız, hem atomlara hem de bakış açılarına birlikte yakından bakalım. — COOH Nedir? Kimyanın Tatlı-Asitli Gerçeği 🍋 İlk olarak temel bilgiden başlayalım: COOH, kimyada karboksil grubunu temsil eder. Karbon (C), oksijen (O) ve hidrojen (H) atomlarının birleşimiyle oluşan bu grup,…

Karayemiş Yaprağı Zehirli mi? “Doğal Olan Zararsızdır” Masalını Bugün Burada Bitirelim Karayemiş (Prunus laurocerasus) yaprağıyla çay demleyip “mis gibi badem koktu” diye övündüğünüz oldu mu? O kokuya romantik anlamlar yüklemeden önce net konuşalım: Evet, karayemiş yaprağı potansiyel olarak toksiktir. Üstelik “bir tutam doğa” diyerek geçiştirilemeyecek kadar. Bu yazı bir fren pedalı: mutfakta romantizmi değil, gerçekleri savunuyor. Doğal olmak otomatik güvenli olmak demek değildir; zehirlerin iyi kısmı yoktur, sadece düşük dozu vardır—ve ev mutfaklarında “doz” kontrolü masallarda yaşar. Hadi tartışmayı açalım. Hüküm: Karayemiş yaprağı ezildiğinde veya uzun demlemeye maruz kaldığında siyanür salabilen siyanogenik glikozitler içerir. Yanlış/yoğun kullanım risklidir. Mutfakta güvenli alternatifler…

Karanlık Oda Deneyi Nedir? Farklı Bakış Açılarıyla Derinlemesine Bir İnceleme Bazı konular vardır ki, onları anlamak için yalnızca gözle görmek yetmez; hissetmek, düşünmek ve sorgulamak gerekir. “Karanlık oda deneyi” de tam olarak bu türden bir konu. Meraklı bir zihinle bakan biri olarak, bu deney üzerine düşünürken farklı görüşleri dinlemeyi, tartışmayı ve yeni fikirler üretmeyi seviyorum. O yüzden gelin, birlikte bu deneyin ne olduğunu anlamaya çalışalım ve farklı bakış açılarını masaya yatıralım. Belki sonunda siz de kendi yorumunuzu paylaşmak istersiniz. — Karanlık Oda Deneyi Nedir? Karanlık oda deneyi, temel olarak bir kişinin tamamen karanlık ve sessiz bir odada belirli bir süre…

Karanlık Bir Odayı Aydınlatmak: Işığı Ararken Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Adalet Üzerine Bir Düşünce Bir odaya girdiğinizde sizi saran karanlık, sadece ışığın yokluğundan ibaret değildir. Bazen bu karanlık, toplumun bize öğrettiği kalıpların, önyargıların ve dışlanmışlıkların sembolüdür. Bir lambayı yakmak kadar basit gibi görünen “aydınlatma” eylemi, aslında yaşamın her alanında daha derin anlamlar taşır. Tıpkı toplumun karanlık köşelerini aydınlatmak gibi… Bu yazıda, bir odayı aydınlatmanın fiziksel eyleminin ötesine geçip, toplumsal cinsiyet rolleri, çeşitlilik ve sosyal adalet bağlamında nasıl bir dönüşüm fırsatına dönüşebileceğini birlikte keşfedeceğiz. Karanlık Odalar: Sadece Işık Eksikliği Değil Karanlık bir oda, çoğu zaman bir şeylerin eksik olduğunu hissettirir: ışık,…

Kısa cevap: Basit karaciğer kistleri genellikle 3-5 cm’ye kadar sorun çıkarmaz. Ancak 5 cm’yi aştığında büyüme eğilimi ve çevre dokulara baskı riski artar. 7-10 cm üzerindeki kistler ağrı, safra tıkanması veya yırtılma gibi ciddi komplikasyonlar yaratabileceği için yakından izlenmeli, hatta cerrahi değerlendirme gerekebilir. Hidatik (paraziter) kistler ise boyutuna bakılmaksızın tehlikelidir ve mutlaka tedavi edilmelidir. Hiç düşündünüz mü, gelecekte bir gün karaciğerimizde oluşan kistlerin tehlikesini evdeki bir cihazdan öğrenebileceğimizi? Belki de yıllık kontroller yerine yapay zekâ, vücudumuzun içinden bize fısıldayacak: “Dikkat et, bu kist büyüyor.” İşte bugün, geleceğin tıbbına uzanan bir beyin fırtınasında buluşuyoruz. Konumuz: Karaciğer kisti kaç cm olunca tehlikelidir?…